ÖNSÖZ
Orman Mühendisleri Odasının 39 ve 40 ıncı dönemlerinde işbaşında
bulunan genel merkez yönetim kurulu olarak mesleğimiz ve
meslektaşlarımıza sunduğumuz en önemli hizmetimiz, 5531 sayılı “Orman Mühendisliği, Orman Endüstri Mühendisliği ve Ağaç İşleri Endüstri Mühendisliği Hakkında Kanun” un TBMM genel kurulundan geçirilerek kanunlaştırılması olmuştur.
Kısaca meslek yetki yasası olarak nitelendirdiğimiz 5531 sayılı Kanun,
TBMM Genel Kurulunun 29/6/2006 tarihli 122 inci birleşiminde oy
birliğiyle kabul edilmiş ve Resmi Gazetenin 8/7/2006 tarihli ve 26222
sayılı sayısında yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanunun
hazırlanmasında, komisyonlarda savunulmasında, siyasi parti gruplarında
yapılan görüşmelerde emeği geçen herkese, Oda yönetim kurulu olarak bir
kez daha teşekkür ederiz. Bu önemli konuda ormancı kökenli
parlamenterler, emekli bürokratlar, Bankalığın üst düzey bürokratları,
sivil toplum örgütleri ve sendikalarımızın, kısaca tüm orman camiasının
gösterdiği dayanışma gelecek kuşaklarda takdirle anılacak nitelikte
olmuştur.
Bu kitapçık, Kanunumuz ve getirdiklerinin tanıtılması amacıyla Odamız
tarafından hazırlanmıştır. Kitapçıkta 5531 sayılı Kanunun metni, TBMM ne
sunulan Kanunun genel gerekçesi ve madde gerekçelerine yer verilmiştir.
Ayrıca Kanunun ülkeye, mesleğe ve meslektaşlarımıza kazandırdıkları da
kısaca yazılmıştır.
Kanunun TBMM de kabul edilmesinden hemen sonra, Kanun maddelerinde yer
alan tüzük ve yönetmeliklerden müteşekkil ikincil mevzuatın
hazırlanmasına hemen başlanmış ve Kanunda öngörülen altı aylık süreden
yürürlüğe sokulmasına çalışılmaktadır. Kanunun hazırlanmasında olduğu
gibi, bu konuda da Oda AR-GE Komisyonu başkanı, onur kurulu üyesi Orman
Yüksek Mühendisi emekli Müsteşar Yardımcısı Eşref GİRGİN yoğun çaba
harcamaktadır. Kendisine meslektaşlarımız adına tekrar teşekkürlerimizi
sunarız.
Kanunumuzun mesleğimiz ve meslektaşlarımız adına uygulamada iyi
sonuçlar vermesi, ancak Bakanlık ve Genel Müdürlüklerimizin merkez ve
taşra kuruluşlarının bu konulara olumlu yaklaşımlarıyla mümkün
olacaktır. Bu ilgiyi Oda yönetim kurulu olarak tüm bürokratlarımızdan
bekliyoruz ve yasamızın verdiği yetkiler çerçevesinde takipçisi
olacağız.
Kanunumuzun ülkemize, mesleğimize ve tüm meslek camiasına hayırlı
olmasını dileriz. Meslektaşlarımız her şeyin en iyisine ve en güzeline
layıktırlar. Daha nice hayırlı işlerde birlik, beraberlik ve dayanışma
içinde imzalar atmak ümidiyle saygılar sunarız.
ODA YÖNETİM KURULU
İÇİNDEKİLER
1- 5531 Sayılı meslek yetki yasası neler kazandırmaktadır.
2- 5531 Sayılı “Orman Mühendisliği, Orman Endüstri Mühendisliği ve Ağaç İşleri Endüstri Mühendisliği Hakkında Kanun”
3- Kanunun hükümet tarafında TBMM ne gönderdiği ve Tarım Orman Köy İşleri Komisyonunda kabul edilen genel gerekçeleri
4- Kanunun hükümet tarafında TBMM ne gönderdiği ve Tarım Orman Köy İşleri Komisyonunda kabul edilen madde gerekçeleri
5531 SAYILI MESLEK YETKİ YASASI NELER KAZANDIRMAKTADIR
Değerli meslektaşlarımız!
Tüm camiamızın yarım asırlık beklentisi olan 5531 sayılı “Orman Mühendisliği, Orman Endüstri Mühendisliği ve Ağaç İşleri Endüstri Mühendisliği Hakkında Kanun”
TBMM’ in 29.6.2006 tarihinde yaptığı 122 inci birleşiminde kabul
edilerek yasalaşmış ve 8.7.2006 tarihli ve 26222 sayılı Resmi Gazetede
yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
Odamızın
öncülüğünde yapılan zorlu bir mücadele sonucunda yasalaştırılan meslek
yetki yasamız ülkemiz, mesleğimiz ve meslektaşlarımız için aşağıdaki
yenilikleri getirmektedir.
1)
Türkiye’de, Yüksek Öğretim Kurulunun 20.Nisan.2006 tarihi yazılarından
anlaşıldığına göre, bu tarih itibariyle 64 alanda ve unvanda mühendis
yetiştirilmektedir.
Bunlar
içinde görev ve yetkileri Kanunla belirlenen bizim ile birlikte dört
mühendislik disiplini bulunmaktadır. Bu yasa mesleğimizin görev
alanlarına giren konuların sınırlarını belirlerken, diğer taraftan görev
konularımızın diğer meslek disiplinlerince aşındırılmasının da önüne
geçilmesini sağlayacaktır.
2)
Yasanın 2 inci maddesi, gerçek ve tüzel kişilerde çalışan tüm
mühendisleri kapsama aldığından; bundan böyle ormancılık, orman ürünleri
ve ağaç endüstrisiyle uğraşan gerçek kişiler ile ayrım yapmadan tüm
tüzel kişilerde ki meslek mensuplarının yapması gereken konuların, başka
disiplinlere mensup mühendislerce yapılmasının önüne geçilmiş
olacaktır.
3)
Bu yasa Orman Mühendisliği, Orman Endüstri Mühendisliği ve Ağaç İşleri
Endüstri Mühendisliği mesleklerini, Avrupa Birliği sürecinde istenilen
düzenlenmiş meslekler statüsüne girmesini sağlayarak serbest dolaşımın
alt yapısını oluşturacaktır.
4)Bu
yasa, Devletin bugün için yapmakta olduğu ormancılık, orman ürünleri ve
ağaç işleri endüstrisi alanındaki tüm iş ve işlemlerin, serbest
bürolardan hizmet satın alınması yöntemiyle yaptırılmasının önünü
açmıştır.
Böylece,
ormancılık hizmeti özel sektörünün oluşmasının önündeki engeller
aşılmış ve serbest büroların işler hale gelmesi sağlanacaktır.
5)
Bu yasanın hüküm altına aldığı konularda çalışmak isteyen meslek
mensuplarının Odaya kayıt olmak zorunluluğu getirilmiş, bu hizmetler
ruhsat alınarak açılacak serbest meslek mensupluğu büroları kanalıyla
yürütmesi zorunlu hale getirilmiştir.
6)
Devlet kadrolarına yeterli sayıda meslek mensubu alınamadığı için,
meslektaşlarımızın yetiştirilmelerinde ortaya çıkan eğitim boşluğunun
doldurulmasında Oda daha fonksiyonel hale gelecektir.
Bu
bağlamda, hizmet içi mesleki geliştirme eğitimlerine daha çok ağırlık
verilecek ve eğitim sertifikalarının iş yapılırken kullandırılmasına
dikkat edilmesi yönünde çalışmalar yapılması sağlanacaktır. Diğer
taraftan yeni mezun mühendislerin, mesleki deneyim kazanmaları amacıyla
serbest bürolarda bir yıl çalışarak mesleki deneyim ve standartlarının
geliştirilmesi sağlanmış olacaktır.
7)
Yasanın hüküm altına aldığı konularda serbest olarak faaliyet gösteren
gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri, yönetmeliklerde belirlenen esas ve
usuller doğrultusunda mühendis istihdam etmek zorunda olacaklardır.
Böylece bir taraftan üretim ve hizmette kalite artarken, diğer taraftan
da meslektaşlarımıza istihdam olanakları sağlanacaktır.
8)
Serbest ormancılık ve orman ürünleri büroları ile serbest yeminli
ormancılık ve orman ürünleri bürolarında yapılan mesleki hizmetler kamu
hizmeti kapsamına alınmış olup, bu hizmetler yapılırken işlenecek
suçların yargılanmasında Türk Ceza Kanununun kamu görevlilerine ilişkin
hükümleri uygulanacaktır. Böylece meslek mensupları mesleki hizmetleri
yerine getirirlerken daha titiz çalışılacaklar, hizmette kalite ve
standardın yükseltilmesi sağlanmış olacaktır.
ORMAN MÜHENDİSLİĞİ, ORMAN ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ VE AĞAÇ İŞLERİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ HAKKINDA KANUN
Kanun No. 5531
Re. Gaz. Ya. Tar. 8/7/2006
|
Kabul Tarihi : 29/6/2006
Resmi Gazete Say: 26222
|
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1-
Bu Kanunun amacı; Türkiye'deki orman fakültelerinden ve ağaç işleri
endüstri mühendisi yetiştiren en az dört yıllık lisans düzeyinde yüksek
öğretim kurumlarından ya da denkliği onaylanmış yurt dışı yüksek öğretim
kurumlarından mezun olup, mühendis unvanını haiz olanların, 4 üncü
maddede belirtilen faaliyet konularıyla ilgili işlemlerin ilgili
mevzuata uygun olarak, sağlıklı ve güvenilir bir şekilde işleyişini ve
gerçekleştirilmesini sağlamak, faaliyet sonuçlarını ilgili mevzuat
çerçevesinde denetlemek, değerlendirmeye tâbi tutarak gerçek durumu
ilgililerin ve resmî mercilerin istifadesine tarafsız bir şekilde
sunmak, orman, ormancılık ve ağaç işleri endüstrisi işlerinin meslekî
standartlarını gerçekleştirmek üzere ormancılık ve orman ürünleri
bürolarının kurulması, faaliyet ve denetimleri ile uzmanlık alanlarına
uygun mühendislik meslekî faaliyetlerindeki hak, yetki, sorumluluk ve
çalışma esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2-
Bu Kanun; ormancılık, orman ve ağaç endüstrisiyle uğraşan gerçek ve
tüzel kişilere ait yerlerde çalışanlar ile mühendislik mesleğini, hizmet
akdi ile herhangi bir iş yerine bağlı olmaksızın, kendi nam ve
hesaplarına serbest olarak icra edenleri kapsar.
Tanımlar
MADDE 3- Bu Kanunda geçen;
a) Bakanlık: Çevre ve Orman Bakanlığını,
b) Oda: Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğine bağlı Orman Mühendisleri Odasını,
c)
Mühendis: En az dört yıllık lisans eğitimini bitirmiş orman mühendisi,
orman yüksek mühendisi, orman endüstri mühendisi ve ağaç işleri endüstri
mühendisini,
ç)
Meslek mensubu: Mühendis unvanını haiz olup bu Kanun çerçevesinde
ormancılık ve orman ürünleri bürosu kurmak üzere 5 inci madde uyarınca
yetkilendirilen kişileri,
d)
Danışman: Meslekî konularda bilgi ve deneyimini, danışmanlık isteyen
gerçek ve tüzel kişilerin yararı için kullanan, danışmanlığını yaptığı
kişiler ile hiçbir organik bağ içinde bulunmayan, danışmanlık hizmeti
sunduğu kişilerden danışmanlık hizmeti karşılığı dışında hiçbir kazanç
sağlamayan hizmet sunucularını,
e)
Teknik müşavir: Mesleğe ait konularda, bilim ve tekniğe uygun olarak
hizmetin yapılmasına fikren katkıda bulunan hizmet sunucularını,
f)
Eksper: Mesleğe ait konularda, mahallinde ya da dosya üzerinde gerekli
incelemeyi yaparak kıymet takdiri, fiyat tespiti ve benzeri işler ile
ilgili rapor tanzimi hizmetlerini yapan hizmet sunucularını,
g)
Ormancılık ve orman ürünleri büroları: Mühendis unvanına sahip
olanların, mesleklerini hizmet akdi ile bir iş yerine bağlı olmaksızın
kendi nam ve hesaplarına serbestçe icra edebilecekleri, teknik
müşavirlik ve danışmanlık yapabilecekleri serbest ormancılık ve orman
ürünleri büroları ile serbest yeminli ormancılık ve orman ürünleri
bürolarını,
ğ)
Sorumlu müdür: Ormancılık ve orman ürünleri bürolarının, teknik ve
idarî yönetimini yapan, büro personelinin mevzuata uygun olarak
çalıştırılması sorumluluğunu üstlenen, ruhsat almış meslek mensubunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Mesleğin konusu
MADDE 4- Mesleğin konuları uzmanlık alanlarına göre aşağıda gösterilmiştir:
a) Orman mühendislerinin faaliyet konuları şunlardır:
1)
Devlet ormanlarında, Hazine arazilerinde, kamu kurum ve kuruluşlarına
ait arazilerde, gerçek ve tüzel kişilere ait arazilerde ormanları doğal
ve yapay olarak kurmak.
2) Mevcut olan ormanlar dahil, ormanların bakımı ve iyileştirilmesi, bozuk ormanların imar ve ıslahını yapmak.
3) Enerji ormanları tesis ve bakımını yapmak.
4) Orman ağaç, ağaççık ve florasına ait tohum üretimi ile aşılama faaliyetlerini yürütmek.
5) Orman ağaç ve ağaççıklarına ait tohum ve ağaç ıslah faaliyetlerini yürütmek.
6)
Orman fidanlıkları kurma, yönetme, işletme, orman fidanı ve bitkisi
nakli, standardizasyonu ve sertifikalandırılması faaliyetlerini
yürütmek.
7)
Ağaçlandırma, erozyonla mücadele, sel ve çığ kontrolü, havza
amenajmanı, entegre havza ıslahı ve kırsal kalkınma plânlama,
projelendirme ve uygulama çalışmaları yapmak.
8)
Orman içi, kenarı ve orman üst sınırı meraların sınırlarının
belirlenmesi, ıslahı, korunması, plânlanması çalışmalarını yapmak.
9)
Orman topraklarının etüdü, analizi, ıslahı ve bonitet belirlemesi,
yetişme ortamı analizi, envanteri ve mevcut haritalar üzerinde
işaretleme çalışmalarını yapmak.
10)
Orman alanlarında av ve yaban hayvanlarının çoğaltılması, envanter
çalışmaları ile orman ekosistemleriyle doğrudan ya da dolaylı habitat
bağlantısı olan yaban hayvanlarına ilişkin olarak avlak, koruma alanı ve
rezerv alanı tefriki, plânlaması, tesisi, yönetimi işlerini yapmak.
11) Orman içi su kaynaklarının geliştirilmesi, etüt, envanter, plânlama ve projelendirme çalışmalarını yapmak.
12)
Millî parklar, orman içi dinlenme ve mesire yerleri ile orman içi
rekreasyon alanlarının tespit, tefrik, envanter ve düzenlenmesi,
rekreasyon yönetimi ve işletmeciliği, uzun devreli gelişme plânı
çalışmaları, ağaç röleve plânları yapmak.
13) Peyzaj plânlarına uygun uygulamalar yapmak.
14)
Orman kaynakları plânlaması, orman sınırlaması, arazinin yorumlanması
ve mülkiyet çalışmaları yapmak, uydu görüntüleri ve hava fotoğraflarını
ormancılık amaçları doğrultusunda yorumlamak ve mevcut haritalar üzerine
işlemek.
15)
Orman yangınları ve zararlılarıyla mücadele, orman yolları ile orman
yangın emniyet yolu ve şeritleri plânlamasını, etüdünü, yapımını,
bakımını ve kontrolünü yapmak.
16)
Orman ekosistemleri, orman gen ve biyosfer rezervleri ile biyotop
alanlarının kurulması, orman ağaç, ağaççık ve florasına ait gen koruma
alanlarının plânlanması, kurulması ve yönetilmesi işlerini yapmak.
17)
Kent ormancılığı çalışmaları, orman çevre düzenlemesi, orman
alanlarında çevresel etki değerlendirmesi faaliyetlerini yapmak.
18) Orman ekosistemlerine ait flora ve faunayla ilgili iş ve işlemleri yapmak.
19) Orman ve ormancılıkla ilgili yukarıdaki işlere benzer iş ve hizmetleri yapmak.
b) Orman endüstri mühendislerinin faaliyet konuları şunlardır:
1) Odun hammaddesinin yarma, kesme, soyma, biçme, şekil değiştirme işlemlerini yapmak.
2)
Odun hammaddesini yongalayarak veya liflere ayırarak ve yapıştırıcı
maddeler kullanarak ya da kullanmadan presleme, buharlama, kurutma ve
emprenye etme gibi işlemlerle yapısını değiştirmeden veya fiziksel ve
kimyasal yollarla değiştirerek işlemek.
3)
Kereste, ağaç kaplama levha, kâğıt, selüloz ve benzeri yarı mamullerini
üreten ve bunları kullanan, orman ürünleri fabrikalarında, ahşap olmak
kaydıyla mobilya ile sabit ve hareketli mobilyalar, doğramalar, kapı,
pencere, yer döşemeleri, ahşap yapılar ve elemanların üretim
faaliyetlerini yapmak.
4)
Odun dışı orman ürünlerini işleyen tesislerde; kalite kontrol, maliyet
hesaplama, stok kontrolü ve tasarım faaliyetleri yapmak.
c) Ağaç işleri endüstri mühendislerinin faaliyet konuları şunlardır:
1)
Ağaç işleri endüstrisinde yer alan ahşap ve türevleri ile diğer
endüstriyel malzemeler kullanarak ahşap olmak kaydıyla sabit ve
hareketli mobilyalar, doğramalar, deniz araçları, sauna, prefabrik ev,
parke, karavan, evlerin ahşap bölümlerinin üretim faaliyetlerini yapmak.
2) Emprenye ve kurutma tesisleri ve benzeri ağaç işleri ürünlerinin tasarım ve imalâtı faaliyetlerini yapmak.
Hak, yetki ve sorumluluklar
MADDE 5-
Meslek mensupları, 4 üncü maddede belirtilen faaliyet konularıyla
sınırlı olmak kaydıyla; araştırma-geliştirme çalışmaları yapmaya,
çevresel muhasebe yapmaya, keşif yapmaya, zarar ziyan belirlemeye,
maliyet hesaplamaya, fizibilite raporu hazırlamaya, tasarım faaliyetleri
yapmaya, plân ve projeler hazırlamaya ve uygulamaya, standardizasyon
çalışmaları yapmaya, sertifikalandırmaya, kalite kontrolü yapmaya, stok
kontrolü yapmaya, denetim yapmaya, muayene yapmaya, hakemlik yapmaya,
eksperlik yapmaya, teknik müşavirlik yapmaya, danışmanlık yapmaya,
yeminli danışmanlık ve bilirkişilik yapmaya, raporlar hazırlamaya,
ormancılık ve orman ürünleri konularında serbest müşavirlik büroları ile
serbest yeminli müşavirlik büroları açmaya, laboratuvarlar açmaya, özel
müesseseler ile işletmeler kurmaya, bunları yönetmeye ve bunların
sorumlu müdürlüğünü yapmaya, ormancılık karantina ve rehberlik
hizmetlerini yürütmeye, her türlü odun ve odun dışı orman ürünleri ile
orman endüstrisi dahil her türlü ormancılık çalışmaları için gerekli
olan fidan, bitki, alet ve edevatın ihracat ve ithalat işlemleriyle
ilgili hizmetleri tek başlarına, ortak faaliyet alanları içinde ise
mevzuatta yetkilendirilmiş diğer meslek mensuplarıyla beraber yapmaya ve
yürütmeye yetkilidir. Bu fıkrada belirtilen hak ve yetkiler, Odaya
kayıtlı meslek mensuplarınca kullanılır.
4
üncü maddede belirtilen alanlarda faaliyet gösteren gerçek kişiler ile
özel hukuk tüzel kişilerinin mühendis istihdamında uymak zorunda
oldukları esaslar Bakanlığın uygun görüşü alınarak Oda tarafından
hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.
Meslek mensubu olmanın şartları ve sınav
MADDE 6- Meslek mensubu olmanın şartları şunlardır:
a) Genel şartlar:
1) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.
2) Medenî hakları kullanma ehliyetine sahip bulunmak.
3) Kamu haklarından mahrum bulunmamak.
4)
Taksirli suçlar hariç olmak üzere, üç aydan fazla hapis veya Devletin
güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, millî savunmaya,
Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçları ile yabancı
devletlerle olan ilişkilere karşı suçlardan veya zimmet, irtikâp,
rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma,
hileli iflâs, kaçakçılık veya ihaleye fesat karıştırma suçlarından
hükümlü bulunmamak.
5) Meslek şeref ve haysiyetine uymayan durumları bulunmamak.
b) Serbest meslek mensubu olacaklarda aranacak özel şartlar:
1)
Orman mühendisi, orman endüstri mühendisi ve ağaç işleri endüstri
mühendisi yetiştiren lisans ve yüksek lisans düzeyinde eğitim veren
yüksek öğretim kurumlarından mezun olup, mühendis veya yüksek mühendis
unvanına sahip olmak.
2)
Meslekî deneyim kazanmak amacıyla kendi uzmanlık alanlarına uygun
serbest meslek mensubu veya serbest yeminli meslek mensubu yanında bir
yıl çalışmış olmak.
3) Serbest meslek mensupluğu sınavını kazanmış olmak.
4) Serbest meslek mensupluğu ruhsatını almış olmak.
c) Serbest yeminli meslek mensubu olacaklarda aranacak özel şartlar:
1) En az on yıl serbest meslek mensubu olarak çalışmış olmak.
2) Serbest yeminli meslek mensupluğu sınavını kazanmış olmak.
3) Serbest yeminli meslek mensupluğu ruhsatını almış olmak.
Kamu
kurum ve kuruluşlarında orman, ormancılık ve ağaç endüstrisiyle ilgili
işlerde mühendis olarak görev yapanların kamuda çalıştıkları görevlerden
hangilerinin meslekî deneyim süresinden sayılacağı, hangi görevlerde
bulunanlar için serbest meslek mensubu unvanının kazanılmasında sınav
şartının aranmayacağı ve hangi görevlerde geçen sürelerin serbest meslek
mensupluğunda geçirilmiş sayılacağı Bakanlığın uygun görüşü alınarak
Oda tarafından çıkarılacak yönetmelikte gösterilir.
Serbest
meslek mensupluğu ve serbest yeminli meslek mensupluğu sınavı Oda
tarafından yazılı olarak yapılır. Sınav komisyonu yedi üyeden oluşur.
Üyelerin ikisi Bakanlık tarafından, biri Orman Genel Müdürlüğü
tarafından, ikisi Yükseköğretim Kurulu tarafından, ikisi de Oda
tarafından seçilir.
Sınav
komisyonu üyelerinin, orman fakültelerinden veya lisans düzeyinde
eğitim veren ağaç işleri endüstri mühendisi unvanıyla mezun eden yüksek
öğretim kurumlarından mezun olmaları, meslekleriyle ilgili olarak kamu
veya özel sektörde en az onbeş yıl çalışmış veya bu süre kadar öğretim
üyeliği yapmış olmaları şarttır. Sınav komisyonlarının çalışma esasları
ile serbest meslek mensupluğu sınavlarının yapılma esasları Bakanlığın
uygun görüşü alınarak Oda tarafından hazırlanacak yönetmelikle
belirlenir. Sınavlarda başarılı olan serbest meslek mensupları ile
serbest yeminli meslek mensuplarına Oda tarafından ruhsat belgesi
verilir.
Serbest ormancılık ve orman ürünleri büroları
MADDE 7-
Odaya kayıtlı ve ruhsatlı meslek mensupları, 4 üncü maddede sayılan ve
sınırları yönetmelikle belirlenen faaliyet konularında; eksperlik,
danışmanlık, teknik müşavirlik ve benzeri işleri bir iş yerine bağlı
olmaksızın kendi nam ve hesaplarına serbestçe yapabilecekleri ormancılık
ve orman ürünleri büroları veya faaliyet konularına göre ayrı ayrı
olmak üzere serbest ormancılık büroları ile serbest orman ürünleri
büroları kurabilirler.
Odaya
kayıtlı ve ruhsatlı meslek mensubu kişiler, ormancılık ve orman
ürünleri büroları, ortaklık bürosu ya da şirket şeklinde
birleşebilirler. Bürolarda yapılan faaliyetler ticarî faaliyet sayılmaz.
Şirket şeklinde çalışılması halinde, yapılacak işlerden doğacak cezaî
sorumluluk, işi yapan meslek mensubuna aittir.
Ormancılık ve orman ürünleri bürolarının kuruluş ve çalışma esasları Oda tarafından hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.
Serbest yeminli ormancılık ve orman ürünleri büroları
MADDE 8-
Serbest yeminli ormancılık ve orman ürünleri bürolarınca, kamu kurum ve
kuruluşlarına verilen tasdik edilmiş belgeler, kanunları gereğince kamu
idaresinin yetkili memurlarınca, tasdikin kapsamı ölçüsünde incelenmiş
bir belge olarak kabul edilir. Ancak çeşitli kanunlarla kamu idaresine
tanınan teftiş, denetim ve inceleme yetkilerinin kullanılmasına ilişkin
hususlar saklıdır.
Serbest yeminli meslek mensupları yaptıkları tasdikin doğruluğundan sorumludurlar.
Serbest
yeminli meslek mensupları, yaptıkları tasdikin doğru olmaması halinde,
tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere, uğratılan her türlü zarar ve
ziyan ile hukukî sonuçlarından iş sahipleriyle birlikte müştereken ve
müteselsilen sorumlu olurlar.
Bu Kanun hükümlerine göre meslek icra edenlerin, diğer kanunlardaki sorumlulukları saklıdır.
Serbest
yeminli meslek mensuplarının, 5 inci maddeye göre yapacakları işlerin
kapsamı, konusu, çalışma esasları ile sınav, tasdik yetkisi ve esasları,
yeminli unvanının kaldırılması ve yetki devrine ilişkin hususlar,
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde Bakanlar
Kurulunca çıkarılacak tüzükle belirlenir.
Yemin
MADDE 9-
Serbest yeminli meslek mensupları, görevlerine fiilen başlamadan önce, o
yer sulh hukuk mahkemesinde, "Mesleğimin bir kamu hizmeti olduğunu
bilerek, Anayasaya, kanunlara, meslekî kurallara ve meslek ahlakına
uyacağıma, mesleğimi tam bir bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle
yerine getireceğime, üzerime aldığım işleri dikkat ve özenle yapacağıma
namus ve şerefim üzerine yemin ederim." diyerek yemin eder.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yasaklar ve Cezalar
Yasaklar
MADDE 10-
Serbest yeminli meslek mensupları, boşanmış olsa dahi eşi, üstsoy ve
altsoyundan birinci dereceden üçüncü dereceye kadar, bu derece dahil kan
ve kayın hısımlarının veya bunların ortak oldukları firmaların işlerine
bakamazlar. Serbest yeminli meslek mensupları yukarıda sayılan
yakınlıktaki serbest meslek mensuplarının baktığı işleri tasdik
edemezler.
Bilirkişilik,
tasfiye memurluğu, hayrî ve ilmî kuruluşların yönetim kurulu üyeliği
görevleri meslekle bağdaşmayan işlerden sayılmaz.
Görevle ilgili suçlar
MADDE 11-
Meslek mensupları, görevleri nedeniyle işledikleri suçlardan dolayı,
fiillerin niteliğine göre, Türk Ceza Kanununun kamu görevlilerine
ilişkin hükümleri uyarınca cezalandırılırlar.
Disiplin cezaları
MADDE 12-
Kişisel bürolarda veya ortaklık bürolarında veya şirketlerde, mesleği
yapmaları yasaklananları çalıştıranlar, bu kişilerle her ne şekilde
olursa olsun meslekleri ile ilgili işbirliği yapanlar, mesleğin vakar ve
onuruna aykırı fiil ve hareketlerde bulunanlar, görevlerini yapmayan
veya kusurlu olarak yapanlar, yahut da görevinin gerektirdiği güveni
sarsıcı hareketlerde bulunanlar hakkında, fiilin niteliğine ve ağırlık
derecesine göre aşağıdaki disiplin cezaları, Oda Yönetim Kurulunun ön
incelemesine göre Oda Onur Kurulunca verilir.
a) Cezalar şunlardır:
1) Uyarma: Meslek mensubuna mesleğinin icrasında daha dikkatli davranması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.
2) Kınama: Meslek mensubuna görevinde ve davranışında kusurlu sayıldığının yazı ile bildirilmesidir.
3)
Geçici olarak meslekî faaliyetten alıkoyma: Meslekî sıfatı saklı kalmak
şartıyla altı aydan az, bir yıldan çok olmamak üzere meslekî
faaliyetten alıkoymaktır.
4) Yeminli sıfatını kaldırma: Serbest yeminli meslek mensubunun yeminli sıfatının kaldırılmasıdır.
5) Meslekten çıkarma: Meslek mensubunun ruhsatnamesinin geri alınarak bir daha bu mesleği icra etmesine izin verilmemesidir.
b) Hangi hallerde ne cezalar verileceği aşağıda belirtilmiştir:
1)
Meslekî kurallara, mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiil ve harekette
bulunanlarla görevin gerektirdiği güveni sarsıcı harekette bulunan
meslek mensupları hakkında ilk olarak uyarma, devamında kınama cezası
uygulanır.
2)
Görevini bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yapmayan veya kusurlu
olarak yapan veya bu Kanunda yer alan mesleğin genel prensiplerine
aykırı harekette bulunan meslek mensupları için geçici olarak meslekî
faaliyetten alıkoyma cezası uygulanır.
3)
Tasdik yetkisini gerçeğe aykırı olarak kullandığı Bakanlıkça ilk defa
tespit edilen ve rapora bağlanan serbest yeminli meslek mensubu hakkında
geçici olarak meslekî faaliyetten alıkoyma, bu husus tekrar edip bunun
mahkeme kararıyla kesinleşmesi halinde de yeminli sıfatını kaldırma
cezası verilir.
4)
İş sahipleriyle birlikte yaptıkları uygulamalarla kasten hukuka aykırı
işlemlerle Devleti, kamu kurum ve kuruluşlarını zarara uğratan,
ormanların tahribine, sınırlarının daraltılmasına neden olan, bu
durumları mahkeme kararı ile kesinleşen meslek mensuplarına meslekten
çıkarma cezası verilir.
5)
Üç yıllık bir dönem içinde iki veya daha fazla disiplin cezasını
gerektiren davranışta bulunan meslek mensubuna, her yeni suçu için bir
öncekinden daha ağır ceza uygulanabilir.
6)
Beş yıllık dönem içinde iki defa meslekî faaliyetten alıkoyma cezası
ile cezalandırılmasından sonra bu cezayı gerektiren fiili yeniden
işleyen meslek mensupları hakkında meslekten çıkarma cezası uygulanır.
Onur
Kurulu bir derece ağır veya bir derece hafif disiplin cezasının
uygulanmasına karar verebilir.Takibat ve hüküm tesisi disiplin
soruşturması yapılmasına ve disiplin cezası uygulanmasına engel
değildir. Meslek mensubu hakkında savunması alınmadan disiplin cezası
verilemez. Onur Kurulunun on günden az olmamak üzere verdiği süre içinde
savunma yapmayanlar, savunma hakkından vazgeçmiş sayılırlar. Disiplin
cezaları kesinleşme tarihinden itibaren uygulanır.
Uyarma
ve kınama cezaları kesindir. Geçici olarak meslekî faaliyetten
alıkoyma, yeminli sıfatını kaldırma ve meslekten çıkarma cezalarına otuz
gün içinde Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Yüksek Onur Kuruluna
itiraz edilebilir. Yüksek Onur Kurulunun kararına karşı Oda Yönetim
Kurulu veya ilgili meslek mensubu idarî yargıya başvurabilirler.
Onur Kurulunun çalışma ve disiplin hükümlerinin uygulanma esasları, Oda tarafından hazırlanacak yönetmelikte belirlenir.
Yeminli olmayan serbest meslek mensuplarına, 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununa göre disiplin cezası verilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Ücret
MADDE 13-
Ücret, meslek mensuplarının hizmetlerine karşılık olan meblağı ifade
eder. Ücretin asgari miktarı tarife ile belirlenir. Tarifedeki asgari
miktar altında iş kabulü yasak olup, aksine hareket edenlere disiplin
cezası uygulanır.
Tarife, Oda tarafından düzenlenir ve uygulanır.
Yönetmelik
MADDE 14-
Serbest meslek mensupluğuna müracaat ve meslek icrasına hak kazanma,
kazanılmış meslekî haklar, ruhsat, meslek mensupları ile serbest yeminli
meslek mensuplarının tutacakları defter ve kayıtlar ile bunların
bildirim mecburiyetleri, meslek kütüğü ve sicil numarası verilmesine
dair usûl ve esaslar, Oda tarafından hazırlanıp Resmî Gazetede
yayımlanacak yönetmelikle belirlenir.
Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde yürürlüğe konulur.
Müktesep haklar
GEÇİCİ MADDE 1-
Orman Mühendisi veya Orman Yüksek Mühendisi unvanı ile 31/12/1989
tarihinden önce mezun olanların peyzaj plânlaması ve uygulaması yapmak
hak ve yetkileri devam eder.
Yürürlük
MADDE 15- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 16- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
GENEL GEREKÇE
Orman
mühendisliği, tüm dünyada çok geniş kapsamlı bir öğretim ve eğitimi
zorunlu kılan "Ekosistem yönetme ve işletme sanatı" olarak kabul
edilmektedir. Uluslararası Ormancılık Araştırma Kurumları Birliğinin
(İUFRO) organizasyonu da bu esaslar üzerine şekillendirilmiştir.
Türkiye
ormancılığının idari yapısı ile ormancılık eğitim ve öğretimi,
Atatürk'ün talimatları doğrultusunda, dünyada 1930'lu yıllarda
ormancılık konularında en ileri konumda bulunan başta Alman bilim
adamları olmak üzere Avusturyalı ve Fransız bilim adamlarının
öncülüğünde gerçekleştirilmiştir. Nitekim, 1937 yılında yürürlüğe giren
3116 sayılı ilk Orman Kanunumuz, Alman ormancı bilim adamlarının
katkılarıyla hazırlanmıştır. O yıllarda ormancılık konularında,
nitelikli Türk bilim adamlarının yetiştirilmesi amacıyla, Devletin
kısıtlı kaynaklarına rağmen Almanya'ya burslu öğrenciler gönderilmiştir.
Türkiye'de lisans düzeyinde eğitim ve öğretim veren orman
fakültelerinde, Alman orman fakültelerinde okutulan dersler okutulmuş ve
Alman eğitim sisteminin etkisi olmuştur. Fakültelerimizden mezun olan
orman mühendislerinin, Türkiye'de gerçekleştirdikleri idari organizasyon
ve ormancılık uygulamalarında, Alman ormancılığına paralel düzenlemeler
getirilmiştir. Bugün dahi ülkemizdeki teknik ormancılık uygulamalarında
büyük çaplı benzerlikler bulunmaktadır.
Diğer
taraftan Almanya'da, Devlet ormancılığının yanında, Devletin
öncülüğünde ve denetiminde özel ormancılık da en üst düzeyde
yürütülmektedir. Her iki sektör uyum içinde çalışabilmektedir. Ülkemizde
ise, henüz özel ormancılığın ve özel ağaçlandırmaların önü tam olarak
açılamamıştır. Özellikle, mevzuat ve uygulama açısından bazı açılımlara
ihtiyaç duyulmaktadır.
Ormancılığını
kendimize örnek aldığımız Almanya'da, orman mühendisleri aldıkları
eğitim ve öğretime uygun olarak, çeşitli uzmanlık alanlarında
çalışmaktadırlar. Fakültelerimizde, aynı sistem içinde yetiştirilen Türk
orman mühendislerinin de benzer şekilde çalıştırılmaları en gerçekçi ve
dünya ile uyum içinde akılcı bir yaklaşım olacaktır.
Ormancılıkla
ilgili olarak; proje, etüt-envanter, alan tefriki, tesis etme,
plânlama, uygulama, yönetme, ticaret, sorumlu müdürlük, danışmanlık,
teknik müşavirlik, bilirkişilik, hakemlik, denetim, eksperlik, yeminli
müşavirlik, standardizasyon, kadastro-mülkiyet, çevresel muhasebe,
zarar-ziyan belirleme, sertifikalandırma, değer belirleme, çevresel etki
değerlendirme ve benzeri çalışmalar yapmak şeklinde Dünyada, 1992
yılında gerçekleştirilen Rio zirvesiyle başlayan ve devam eden
ormanların fonksiyonel değerlerini öne çıkaran bir süreç yaşanmaktadır.
Tüm ormanların sınır tanımaksızın dünya mirası olduğu tezinin kabulüyle
birlikte dikkatler, ormanların odun üretiminden çok para ile ölçülemeyen
fonksiyonel özelliklerinin, sürdürülebilir şekilde plânlanıp
uygulanmasına çevrilmiştir. Bu durumda, odun üretiminin de ötesinde olan
bu fonksiyonel değerlerin, bilinçli bir şekilde hayata geçirilebilmesi
gerekmektedir. Bu eylem ise, ancak orman mühendislerinin görev yetki ve
sorumluluklarının yasal düzenlemelerin yapılıp, hayata geçirilmesiyle
mümkün olabilecektir.
Türkiye
yüzölçümünün % 27'si ormanlık alandır. Orman varlığımızın % 99'dan
fazlası Devlet ormanıdır. Özel orman varlığımız ise % 1'in altındadır.
Ancak, 6831 sayılı Orman Kanununun 57 nci maddesi uyarınca, özel
ağaçlandırmalar yoluyla yurt genelinde orman varlığının artırılması,
arazi tahsisi ve kredilendirilme dahil çeşitli teşvik tedbirleriyle
desteklenmesine rağmen yeterli düzeye ulaştırılamamıştır. Bu konuda
yeterli mesafe alınabilmesi için önemli adımlar atılmış ve atılmaya da
devam edilmektedir.
Anayasamızın
169 uncu maddesiyle, mülkiyet ayrımına bakılmadan tüm ormanların
gözetiminin Devlete ait olduğu hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla
mülkiyet ayrımı yapılmadan, tüm ormanların çevreye, insanlığa yaptığı ve
başka bir şekilde yeri doldurulamayacak olan yaşamsal önemi haiz
katkıları nedeniyle gözetilmesi işlevini Devlet üstlenmiştir. Böylece,
tüm ormanların korunup geliştirilmesi, devamlılığının sağlanması,
anayasal güvence altına alınmış ve bu ormanlardaki yapılacak her türlü
çalışmanın, Anayasamızın emrettiği düzeyde yapılıp yapılmadığının
gözetilmesi görevi de Devletimize verilmiştir.
Ormanların
korunması, geliştirilmesi, alanlarının çoğaltılması, işletilmesi ve
devamlılığının sağlanması ve benzeri teknik ormancılık faaliyetleri,
lisans düzeyinde eğitim almış, sayıları şu anda dokuz olan orman
fakültelerinden mezun olan ve Devlet kadrolarında çalışan az sayıdaki
orman yüksek mühendisi ile orman mühendisleri vasıtasıyla
yürütülmektedir. Ancak, kamunun küçültülmesi ve hizmetlerin özel
sektörden alınması kapsamında, hizmetleri yürütecek yeterli sayıda
teknik eleman Çevre ve Orman Bakanlığı ile Orman Genel Müdürlüğü
kadrolarına alınamamaktadır. Bu nedenle, orman idaresinde yetersiz
sayıda teknik elemanla ormancılık teknik hizmetleri yürütülmeye
çalışılmaktadır. Halihazırda Devletten başka çalışma olanağı olmayan
orman mühendisleri atıl durumdayken, teknik ormancılık hizmetlerinin de
istenilen düzeyde sürdürülmesinde güçlüklerle karşılaşılmaktadır.
Mevzuatımızda
ormancılık hizmetlerinin üçüncü şahıslardan satın alınabileceğine dair
hükümler bulunmaktadır. Şöyle ki; 6831 sayılı Orman Kanununun 6 ncı
maddesinde; "Devlet ormanlarına ve Devlet ormanı sayılan yerlere ait her
çeşit işler Orman Genel Müdürlüğünce yapılır ve yaptırılır. Devletten
başkasına ait olan bütün ormanlar, bu Kanun hükümleri dairesinde Orman
Genel Müdürlüğünün murakabesine tabidir." hükmü yer almaktadır. Aynı
şekilde 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin (o), (p), (s), (v), (y) bentleri, 11
inci maddesinin (a) bendi, 13 üncü maddesinin (a) ve (c) bentlerinde
ormancılık iş ve işlemlerinin, üçüncü şahıslar eliyle
yaptırılabileceğine dair düzenlemeler vardır.
Ancak
bu hizmetleri yapacak olan meslek mensuplarının, mesleki faaliyetlerine
ilişkin kanuni düzenleme bulunmadığı gibi, orman idaresinin de elinde,
bu işleri Kamu İhale Kanunu marifetiyle yapacak olan şahıslar ile
serbest ormancılık bürolarını denetleyip yönlendirecek mevzuat
bulunmamaktadır. Bu durumdan hem orman idaresi, hem de ormancılık
konularında lisans eğitimi almış mühendisler olumsuz etkilenmektedir.
Halen serbest olarak çalışmakta olan meslek mensuplarının teknik, idari
ve hukuki sorumlulukları açık değildir. Ormancılık hizmetlerinin özel
sektöre yaptırılması esasları, Çevre ve Orman Bakanlığı ile Orman Genel
Müdürlüğünün genelge ve emirleri doğrultusunda yapılmaktadır.
Hazırlanan
bu Tasarıyla; Devletin gözetiminde çalışan, hak, yetki ve
sorumlulukları açıklığa kavuşturulmuş meslek mensupları ile bunların
kuracakları serbest ve yeminli ormancılık büroları, Devletin yanında
ormanların devamlılığının sağlanmasında önemli bir fonksiyon
üstlenecekler ve ormancılık alanında yetişmiş beyin gücüne de istihdam
olanakları sağlanmış olacaktır.
Genel
olarak orman endüstri mühendislerinin görev alanları, orman
mühendislerinin çalışma alanlarının bittiği yerde başlamakta, ağaç ve
ağaç kökenli malzemelerin özellikleri, yonga levha, lif levha, kereste,
kontrplak gibi yarı mamullerin üretimi ve özellikleri ile bunlardan
üretilen yer döşemesi, doğrama, ahşap yapı elemanı, mobilya gibi son
ürünlerin üretilmesi, pazarlanması ve satışı ile sona ermektedir.
Orman
endüstri mühendisliği; orman endüstrisine yönelik olan çeşitli bilim
dallarının belirli boyutlarda entegre edildiği, temel bilgiler,
mühendislik bilgileri, ağaç malzemenin anatomik, kimyasal, teknolojik
özelliklerinin analiz edildiği, ağaç malzemeden yukarıda sayılan yarı
mamul ve bunlardan kâğıt, mobilya ve benzeri son ürünlerin üretilmesini
hedefleyen, bu mesleki alt yapının formasyonuna uygun şekilde yönetim ve
işletmecilik bilgileriyle desteklendiği bir uzmanlık dalıdır.
Bu
kapsamda orman endüstri mühendisleri, çeşitli orman ürünleri ve mobilya
endüstrisi tesislerinde tasarım, plânlama, üretim, kalite kontrolü,
AR-GE, alım satım, ithalat, ihracat ve pazarlama görevlerinde başarı ile
çalışmaktadırlar.
Yukarıdaki
açıklamalar kapsamında, kıt olan orman kaynaklarından elde edilen odun
ürünleri ile ihracatımızda önemli bir yer tutan odun dışı ürünlerin
(tali ürün), teknik kurallara göre kıymetlendirilmesi ve sanayi
tesislerinde yüksek verimlilikte işlenmesinin önemini açıklamaya gerek
yoktur. Bu konuda, her kesimin olumlu yönde olmak üzere aynı görüşte
birleşebilecekleri muhakkaktır. Tekniğine uygun yürütülmeyen odun
hammaddesine dönük işlemeler ile odun dışı ürünlerin (tali ürün)
işlenmesindeki ekonomik kayıpların büyük boyutlarda olduğu bir
gerçektir. Bu durum, milli ekonomi açısından büyük bir sorundur. Bu
sorunların yaşanmaması için, bu sahadaki endüstriyel faaliyetlerin
teknik kurallara göre, orman endüstrisi alanında eğitim almış teknik
elemanların katkılarıyla yapılmasında ülkemiz açısından büyük yararlar
bulunmaktadır. Bu Tasarı, bu alandaki boşluğu da gidermeyi amaçlamıştır.
Aynı
şekilde, ülkemize önemli oranda döviz girdisi sağlayan oduna dayalı
mobilya sektörümüzün de gelişen dünya ekonomisi içinde hak ettiği yeri
alması, bu alandaki yenilikleri takip eden ve uygulamaya aktaran, orman
endüstrisi ve ağaç endüstrisi mühendislik mesleği mensuplarının
katkılarıyla mümkün olabilecektir. Odun hammaddesine son tüketim
şeklinin verilmesindeki ihtiyaç duyulan teknik katkılar da bu Tasarıyla
karşılanmış olacaktır.
Bu
Kanun Tasarısında, tüm ormanlarda yapılacak her türlü ormancılık
hizmetleri ile odun ve odun dışı ürünlerin sanayisine dönük hizmetler
bir bütünlük içinde ele alınmıştır. Bu bağlamda, mülkiyet ayrımı
yapılmadan tüm ormanların kurulmasından başlayarak, mevcut ormanların
geliştirilmesi, işletilmesi, son tüketiciye kadar sunulması
faaliyetlerinin; bilimin ışığında ve teknik esaslara uygun olarak,
Devletin denetim ve gözetiminde, Devletle beraber kendi nam ve
hesaplarına çalışacak lisanslı meslek mensupları, ormancılık ve orman
endüstrisi büroları, belirtilen hak ve yetkilere sahip yeterli sayıda
lisanslı meslek mensuplarını bünyesinde istihdam eden diğer tüzel
kişiler kanalıyla da yapılabilmesinin yolu açılmıştır.
Böylece
Avrupa Birliği uyum sürecinde, Devlet ormancılığından millet
ormancılığına geçişin bir ölçüde alt yapısı da hazırlanmış olacaktır.
Mesleklerin karşılıklı tanınması ve serbest dolaşımın ilk şartı olan
orman mühendisliği, orman endüstri mühendisliği ve ağaç işleri endüstri
mühendisliği mesleklerine ait meslek yasası çıkarılmış olacaktır. Tüm
ormanlarımızın geleceğini doğrudan etkileyen ve devamlılığının
sağlanmasındaki teknik hizmet ihtiyacının karşılanmasında özel sektör de
sorumluluk yüklenmiş olacaktır. Ormancılık alanındaki Devletin teknik
hizmet ihtiyacı, üçüncü şahıslardan daha ekonomik, daha kolay bir
şekilde karşılanmış ve yeni istihdam alanları da açılmış olacaktır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1.-
Madde ile, Türkiye'deki orman fakültelerinden ve ağaç işleri endüstri
mühendisi yetiştiren lisans düzeyindeki yüksek öğretim kurumlarından
mezun olup aynı mühendis odası çatısı altında yer alan, fakat meslek
yasaları bulunmayan orman mühendisleri, orman yüksek mühendisleri, orman
endüstri mühendisleri ile ağaç işleri endüstri mühendislerinin mesleki
faaliyetleri, çalışma esasları, hak yetki ve sorumluluklarının bir
bütünlük içinde yasal statüye kavuşturulması, mesleklerini kendi nam ve
hesaplarına serbestçe icra edebilecekleri, ormancılık ve orman ürünleri
bürolarının kurulup çalıştırılmasına ilişkin esasların belirlenmesi
amaçlanmıştır. Böylece Avrupa Birliği müzakere sürecinde; orman
mühendisliği, orman endüstri mühendisliği ve ağaç işleri endüstri
mühendisliği meslekleri, Avrupa Birliği müktesebatının üstlenilmesine
ilişkin Ulusal Programda öngörülen "Üyelik Yükümlülüklerini Üstlenebilme
Yeteneği" ana başlığı altındaki "Kişilerin Serbest Dolaşımı" bölümünde
öncelik olarak mesleki niteliklerin karşılıklı tanınması için ön şart
olan "Düzenlenmiş Meslekler" statüsüne kavuşturulmuş olacaktır.
Madde 2.-
Madde ile Kanunun, ormancılık, orman ve ağaç endüstrisiyle uğraşan
gerçek ve tüzel kişilere ait yerlerde çalışan meslek mensupları ile
mesleklerini hiçbir yere bağlı olmadan kendi nam ve hesaplarına
ormancılık ve orman ürünleri bürolarında serbestçe icra edecek meslek
mensuplarına ait düzenlemeleri kapsadığı belirtilmiştir.
Madde 3.- Madde ile, Kanun metninde geçen terimlerin anlam birliğini sağlamak için tanımları yapılmıştır.
Madde 4.- Madde ile, meslek mensuplarının uzmanlık alanlarına göre, yapmaya yetkili oldukları ormancılık faaliyetleri belirlenmiştir.
Yapılan
düzenlemeyle, dünya uygulamalarına paralel olarak tüm ormanlardaki
teknik ormancılık hizmetlerinin yerine getirilmesi, ormanlardan üretilen
odun ve odun dışı ürünlerin yarı mamul ve mamul hale getirilmesinde
özel sektörün azami ölçüde katkısı sağlanacaktır. Böylece, ormanların
kurulmasından başlayarak en son tüketim safhasına kadar yapılacak işler
bir bütünlük içinde yasal düzenlemeye kavuşturulmuş olacaktır.
Madde 5.-
Madde ile, ormancılık mesleğinin serbestçe yapılabileceği alanların,
serbest ormancılık ve orman ürünleri büroları ile gerçek ve tüzel
kişilere ait yerler olduğu ve meslek mensuplarının Odaya kayıt
zorunluluğunun bulunduğu belirtilmiştir. Kamu kurumundaki meslek mensubu
istihdamına dair herhangi bir düzenleme yapılmamıştır. Gerçek ve özel
hukuk tüzel kişilerine ait yerlerde meslek mensubu istihdamına ilişkin
zorunlu esasların Bakanlığın uygun görüşü alınarak Odaca hazırlanacak
yönetmelikle belirleneceği hüküm altına alınmıştır.
Düzenlemeyle,
bugün Devlet tarafından yapılmakta olan birçok ormancılık teknik
hizmetlerinin, Devletin denetiminde yeniden oluşturulacak özel sektör
tarafından da yapılmasının önü açılmış olacaktır. Böylece kamuyu
küçültme ve hizmetlerin satın alınması yoluyla gördürülebilmesinin alt
yapısı da hazırlanmış olacaktır.
Madde 6.-
Madde ile, meslek mensubu olabilmenin genel ve özel şartları ile sınav
komisyonlarının teşkili, sınavların yapılmasına dair temel düzenlemeler
getirilmiştir. Kamuda ormancılık, orman ve ağaç işleri endüstrisi
alanlarında çalışan meslek mensuplarının, görevlerinden ayrıldıklarında
mesleklerini serbestçe sürdürmek istemeleri halinde, kamudaki hangi
görevlerde geçen sürelerin mesleki deneyim kazanmakta geçmiş sayılacağı
ve hangi görevlerde bulunanlar için serbest meslek mensubu unvanının
kazanılmasında sınav şartının aranmayacağı ve hangi görevlerde geçen
sürelerin serbest meslek mensupluğunda geçirilmiş sayılacağına ilişkin
istisnanın,, sınav komisyonlarının çalışma usul ve esasları, Bakanlığın
uygun görüşü alınarak Oda tarafından çıkarılacak yönetmelikte
düzenleneceği ilkesi getirilmiştir. Serbest meslek mensupluğu ve yeminli
serbest mensupluğunu kazanma, sınav ve ruhsat verilmesi esasları
belirlenmiştir.
Madde 7.-
Madde ile, meslek mensuplarının, 4 üncü maddede sayılan ve sınırları
yönetmelikle belirlenen faaliyet konularında herhangi bir iş yerine
bağlı olmaksızın kendi nam ve hesaplarına mesleklerini serbestçe
yapabilecekleri serbest ormancılık ve orman ürünleri büroları ile
faaliyet konularına göre ayrı ayrı olmak üzere serbest ormancılık
büroları ve serbest orman ürünleri büroları kurabilmelerine dair
düzenlemeler getirilmiştir. Serbest ormancılık ve orman ürünleri
bürolarında yapılacak çalışmaların ticari faaliyet sayılmayacağı,
büroların gerektiğinde şirket halinde çalışabileceklerine yer
verilmiştir. Bu büroların kuruluş ve çalışma esaslarının Odaca
hazırlanacak yönetmelikle belirleneceği belirtilmiştir.
Madde 8.-
Madde ile, Kanunun 4 üncü maddesinde sayılan işlerden kapsamı, konusu,
çalışma esasları, sınav, tasdik yetkisi ve esasları; Bakanlar Kurulunca
çıkarılacak tüzükle belirlenecek ve 5 inci maddedeki mesleki hizmetler
ile danışmanlık, teknik müşavirlik, eksperlik ve benzeri hizmetleri,
herhangi bir iş yerine bağlı olmaksızın serbestçe yapabilecek meslek
mensuplarının yeminli bürolar kurabilecekleri esası getirilmiştir. Bu
bürolar, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının denetimine açık olacaktır.
Serbest yeminli meslek mensupları, yaptıkları tasdikten dolayı ortaya
çıkabilecek hukuki ve cezai sonuçlardan, iş sahipleriyle birlikte
müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaklardır. Mesleklerini serbestçe
icra edeceklerin diğer kanunlardaki sorumlulukları da saklı tutulmuştur.
Bu
düzenlemeyle, kapsamı ve şumulü tüzükle belirlenecek olan önemli
ormancılık hizmetlerinin denetim, onay ve yürürlüğe konulması işleri,
sınav, tasdik yetkisi ve esasları yeminli unvanının kaldırılması ve
yetki devrine ilişkin hususlar serbest yeminli ormancılık ve orman
ürünleri büroları tarafından da yapılarak bürokrasinin azaltılıp,
hizmetlerin daha süratli yapılması sağlanmış olacaktır.
Madde 9.- Madde ile, serbest yeminli meslek mensuplarının göreve başlamadan önce, sulh hukuk mahkemelerinde yemin etmeleri öngörülmüştür.
Madde 10.-
Madde ile serbest yeminli meslek mensuplarının bu unvan ve tasdik
yetkisiyle, eşleri, üst soy ve alt soydan birinci dereceden üçüncü
dereceye kadar bu derece dahil kan ve kayın hısımlarının veya bunların
ortak oldukları firmaların işlerine bakamayacakları ve tasdik
edemeyecekleri hüküm altına alınmıştır.
Madde 11.-
Madde ile, meslek mensuplarının görevleri sırasında ve görevleri
nedeniyle işledikleri suçlardan dolayı, Türk Ceza Kanununun kamu
görevlilerine ilişkin hükümleri ile cezalandırılacakları belirtilmiştir.
Madde 12.-
Madde ile, mesleklerinin vakar ve onurunu rencide eden, görevlerini
yapmayan, kusurlu olarak yapan veya güven sarsıcı davranışlarda bulunan
meslek mensuplarına; emsal mesleki kuruluşlarda uygulanan disiplin
hükümleri de dikkate alınarak, verilecek disiplin cezaları belirlenmiş,
onur kurulunun, işleyişi, disiplin kovuşturma usul ve yetkisi, itiraz
usul ve esasları ile disiplinle ilgili diğer esasların, Oda tarafından
çıkarılacak yönetmelik hükümlerine göre uygulanacağı hüküm altına
alınmıştır.
Madde 13.-
Madde ile, meslek mensuplarının yapacakları hizmetlere karşılık
alacakları ücretlerin tarifeye uygun olmasının gerektiği, tarifelerin
Oda tarafından belirtilen esaslar çerçevesinde tespit edilerek
uygulamaya konulacağı ve tarifeden aşağıya iş kabulünün yasak olup
disiplin cezası ile cezalandırılacağı hüküm altına alınmıştır.
Madde 14.-
Maddenin birinci fıkrası ile, meslek mensupluğuna müracaat, meslek
icrasına hak kazanma, kazanılmış mesleki haklar, ruhsat, serbest meslek
mensuplarının, serbest yeminli meslek mensuplarının tutacakları defter
ve kayıtlar, bildirim mecburiyetleri, meslek kütüğü, sicil numarası usul
ve esaslarının, serbest meslek kuruluşlarının üst örgütü olan Oda
tarafından hazırlanıp Resmi Gazetede yayımlanacak yönetmelikle
belirleneceği ifade edilmiştir.
Maddenin
ikinci fıkrasında ise Kanunda öngörülen yönetmeliklerin Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde Resmi Gazetede
yayımlanarak yürürlüğe konulacağı belirtilmiştir.
Geçici madde 1.-
Tasarıya kazanılmış hakların korunması ilkesi gereğince "Müktesep
haklar" başlıklı, "Orman Mühendisi veya Orman Yüksek Mühendisi unvanı
ile 31.12.1989 tarihinden önce mezun olanların peyzaj plânlaması ve
uygulaması yapmak hak ve yetkileri devam eder" şeklinde geçici 1 inci
madde eklenmiştir.
Madde 15.- Yürürlük maddesidir.
Madde 16.- Yürütme maddesidir.
Orman Genel Müdürlüğü İzin İrtifak İşleri ile ilgili hizmet almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Özar Mühendislik Müşavirlik Ormancılık Emlak Taahhüt Madencilik Fidancılık ve Peyzaj
Arif Arslan
Orman Mühendisi
Tel: 0506 659 76 96
Adres: Fakıuşağı Mahallesi Prof.Dr. Alper Akıncıoğlu Caddesi Yurtkur Arkası No: 1 Merkez/Osmaniye
Orman Genel Müdürlüğü İzin İrtifak İşleri ile ilgili hizmet almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Özar Mühendislik Müşavirlik Ormancılık Emlak Taahhüt Madencilik Fidancılık ve Peyzaj
Arif Arslan
Orman Mühendisi
Tel: 0506 659 76 96
Adres: Fakıuşağı Mahallesi Prof.Dr. Alper Akıncıoğlu Caddesi Yurtkur Arkası No: 1 Merkez/Osmaniye
0 yorum:
Yorum Gönder